Bóng đá hiện đại đặt vị trí HLV trưởng thấp hơn các giám đốc. Thậm chí, một người như Arne Slot chỉ đứng thứ năm trong hệ thống phân cấp quyền lực ở Liverpool. Một HLV thích vỗ ngực chứng tỏ cái tôi sẽ bị đào thải vì đi ngược xu thế.

“Một câu lạc bộ được cấu thành từ ba yếu tố thần thánh: cầu thủ, cổ động viên và HLV trưởng (manager). Giám đốc chỉ tham gia bên ngoài và làm nhiệm vụ ký séc”, đó là tuyên ngôn nổi tiếng của HLV huyền thoại Bill Shankly.

Bill Shankly là hình mẫu HLV theo kiểu nhà quản lý (manager) đúng nghĩa. Ông tác động vào mọi hoạt động của Liverpool ở thập kỷ 1960 và 1970.  Trong những cuộc họp, tiếng nói của Shankly đè bẹp các giám đốc. Sau Shankly, Sir Alex Ferguson và Arsene Wenger là những biểu tượng “manager” tiếp theo của bóng đá Anh.

Những HLV theo phong cách "manager" như Bill Shankly và Sir Alex chỉ còn là quá khứ

Nhưng khi Liverpool công bố Arne Slot là HLV trưởng cho mùa giải sau, họ gọi nhà cầm quân người Hà Lan là “head coach”. Không phải là “manager” như cách Liverpool gọi Jurgen Klopp. Một thời đại mới đã chính thức mở ra, từ việc nhỏ nhất như thay đổi danh xưng của HLV trưởng trong văn bản bổ nhiệm.

Sự khác biệt rõ nét giữa “manager” và “head coach” nằm ở giới hạn quyền lực. “Manager” là nhà quản lý toàn năng, chịu trách nhiệm về hầu hết những vấn đề của CLB từ tuyển trạch, đào tạo cho tới huấn luyện và quản lý đội một. Trong khi đó, “head coach” có quyền lực hạn chế, gói gọn trong việc huấn luyện và quản lý đội một.

Nói cách khác, quyền lực của Arne Slot sẽ bị hạn chế tương đối nhiều so với người tiền nhiệm Jurgen Klopp. Slot sẽ đứng sau và chấp hành các nghị quyết từ GĐĐH Michael Edwards.

Arne Slot chịu ảnh hưởng từ quyền lực bao trùm của GĐĐH Michael Edwards (phải)

Thực ra, Liverpool đã muốn làm điều này từ rất lâu. Năm 2012, họ bổ nhiệm Brendan Rodgers vào ghế HLV trưởng và dùng một GĐTT giàu kinh nghiệm để nắm quyền lực tối cao. Nhưng cá tính mạnh của Rodgers đã phá vỡ kế hoạch này, đẩy Liverpool vào thời kỳ khủng hoảng.

Đến thời Jurgen Klopp, Liverpool lại dẫm vào vết xe đổ. Michael Edwards được bổ nhiệm làm GĐTT vào tháng 7/2016 với trọng trách ngang hàng Klopp. Nhưng điều đó gây nên xung đột ngấm ngầm giữa họ. Khi Edwards rời đi vào tháng 11/2022, Klopp trở thành tiếng nói bao trùm tại Anfield.

Nhưng khi Edwards quay lại Liverpool vào tháng 3/2024, đó là cách Liverpool chuẩn bị cho thời hậu Klopp. Edwards sẽ nắm vai trò điều hành tổng quản, còn HLV trưởng chỉ là một “head coach” trong hệ thống được phân cấp tỉ mỉ.

Cụ thể lúc này, Arne Slot chỉ đứng thứ năm trong hệ thống phân cấp quyền lực tại Anfield sau ông chủ John W. Henry, GĐĐH Michael Edwards, GĐTT Richards Hughes và GĐ phát triển bóng đá Pedro Marques. Hãy hình dung một chính sách ở Liverpool sẽ phải có đủ 5 chữ ký trước khi tới được văn phòng của Slot.

Những hình thái tương tự có thể tìm thấy ở Chelsea, MU và cả Arsenal nơi Mikel Arteta phải đứng sau GĐTT Edu Gaspar. Xabi Alonso rất cá tính nhưng phải chịu sự điều tiết từ GĐTT Simon Rolfes tại Leverkusen.

Những HLV có cái tôi mạnh và mang phong cách “manager” sẽ khó thích nghi với thời đại mới. Jose Mourinho, Zinedine Zidane hay Thomas Tuchel rất giỏi nhưng có thể phải thất nghiệp dài dài.

Trong khi thế hệ mới của những Arne Slot, Kieran McKenna hay Enzo Maresca biết rõ họ phải làm gì cho khớp với vai trò “head coach” trong hệ thống quyền lực chằng chịt.

Biết điều thì ngoan ngoãn làm một “head coach”, còn hãy thử lạm quyền sang làm “manager”, hãy nhìn tấm gương tày liếp của Mauricio Pochettino tại Chelsea.